mardi 26 janvier 2010
ONBEŞLER ĺҪĺN !..
QUI EST MUSTAFA SUPHI ?
Dirigeant et fondateur de Parti Communiste de Turquie. 1919, il représente la Turquie au Ier Congrès de la IIIe Internationale. Il arrive à Bakou le 27 Mai 1920 et prend en charge le «parti communiste turc" créé là par certains syndicalistes .
A la fin de l'annee 1920, il se rendra en Turquie. Son projet est d'aller à Ankara et de négocier avec Mustafa Kemal l'installation de Parti Communiste en Anatolie. Mais les nationalistes des provinces orientales, Karabekir notamment, accueilleront fort mal cette initiative et provoqueront sur sa route des «manifestations populaires» anticommunistes qui aboutiront à l'assassinat de Mustafa Suphi (en meme temps que celui de quatorze de ses compagnons), au large de Trabzon, en vertu de circonstances qui n'ont jamais été complètement élucidée.
MUSTAFA SUPHI KIMDIR ?
Mustafa Suphi (1883-1921), Türkiye Komünist Partisi’nin kurucusu ve ilk merkez komitesi başkanıdır. Mustafa Suphi'nin, Anadolu’ya yönelik çalışmaya başlaması Mayıs 1920’de Bakü’ye gelmesi ile olmuştur. Bu dönemin zirvesi 10 Eylül 1920’de 15 bölgeden gelen 75 delege ile Türkiye Komünist Partisi'nin kurulmasıdır.
Mustafa Suphi aynı dönemde hem Komintern’in ikinci kongresinde iki Türk delegeden biri olmuş, hem de Bakü Doğu Halkları Kurultayı’nın başkanlık divanında yer almıştır.Anadolu’daki komünist hareketin gelecekteki lideri olarak görülen Suphi, partinin aldığı karar doğrultusunda Anadolu’ya geçme ve Türkiye'deki komünist harekete yön verme kararını alır. Bu kapsamda işgale karşı Anadolu'da savaşmak üzere Sovyetler Birliği'nde bulunan Türk askerlerden bir Bolşevik tabur oluşturulur ve Anadolu'daki Kuvayı Milliye hareketi komutanlığının emrine verilir. Ancak bu birliğin beraber savaşması mümkün olmayacak ve askerler değişik birliklere dağıtılacaktır. 1921 yılının Ocak ayında TBMM'nin çağrılısı olarak Ankara’ya doğru yola çıkan Suphi ve arkadaşlarının Türkiye'de siyasi kargaşa çıkartmak istediğinden şüphelenen TBMM ve Doğu Cephesi Komutanlığı kendilerine koruma vermeyerek, Kars ve Erzurum’da linç girişimlerine uğramalarına seyirci kalırlar. 1921 yılının 28 Ocağı'nı 29'a bağlayan gecesi 14 yoldaşı ile birlikte Trabzon'dan Sovyetler'e geri gönderilmek için bindirildikleri teknede Kayıkçılar Kahyası Yahya Kahya'nın adamları tarafından öldürüldüler.Öldürme emrinin kim tarafından verildiği hala çeşitli tartışmalara konu olmaktadır.
Inscription à :
Publier les commentaires (Atom)
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire